Gamen met een beperking

Samen met het Geluk in Beweging team demonstreren we hoe mensen met een beperking toch kunnen gamen dankzij een aangepaste controller. Tijdens de workshop krijg je advies en uitleg en kun je drie verschillende aangepaste game-opstellingen uitproberen. Gespecialiseerde coaches kijken wat er kan en welke technische aanpassingen mogelijk zijn.

Game On is een landelijke Geluk in Beweging activiteit van de Maartens Foundation.

Als gamer voelt Luna zich even een ‘SUPERHELD’

“Samen spelen is zo leuk!”

Luna is een 12-jarig meisje en heeft de Noordzeeziekte. Ze kan daardoor haar handen bijna niet gebruiken, ook haar spraak is aangetast. Noordzeeziekte is een aandoening waarbij de hersenen de spieren niet goed kunnen aansturen door een foutje in het dna. Dit resulteert in epilepsie, ataxie, spierschokken en veel bewegingsonrust die haar behoorlijk beperken in functionaliteit (https://noordzeeziekte.nl/). Luna heeft dan ook bijna geen mogelijkheden om echt samen met anderen te spelen. Dit heeft het risico op sociaal isolement en verveling bij gebrek aan zelfstandige activiteiten in haar vrijetijd. Zij heeft interesse, net als alle leeftijdsgenootjes, in het spelen van computerspelletjes. Ook is zij enorm op contact gericht ondanks haar ernstige (motorische) beperkingen.

Wat als je lijf niet wil maar je geest wel en je net als je klasgenootje wilt gamen? Luna (groep 7, school Lyndensteyn) worstelde samen met haar moeder met deze vraag. Via de stichting NMAgaming werd een aangepaste gameset besteld. Maar hoe verder? Revalidatie Friesland bood de oplossing! Luna kwam eerst in het oefenlandschap met de gameset; daarna volgde een thuisbezoek bij Luna wat resulteerde in advies en hulp op maat. En nu is Luna fanatiek gamer en kan ze samen met leeftijdsgenootjes in de wereld van games duiken. Luna: “Ik vind het heel erg leuk dat ik nu kan gamen. Je bent even in een andere wereld. Dan kan je alles om je heen even vergeten. En dat is fijn, dan is het net alsof je eventjes niet dat nare gevoel hebt”.

Aangepast game-materiaal, en dan?

Moeder bestelde via de stichting NMAgaming aangepast game-materiaal maar wist niet hoe het verder moest. “Na aanschaf van het aangepaste materiaal begon het pas. Welke knoppen wel; welke niet? Hoe groot moeten de knoppen zijn voor Luna? Welke opstelling? Welke spelletjes? Hoe te installeren? Hoe kan Luna nou goed zitten en gamen tegelijk? Er waren zoveel vragen dat ik gewoon blokkeerde. “Het spul zat heel lang in een doos”; vertelt moeder.
Via de ergotherapie kwam de hulpvraag uiteindelijk bij de fysio terecht. Matthijs Dijkema is fysiotherapeut bij Revalidatie Friesland en deed de masteropleiding ‘serious gaming’. Hij bekeek de vraag vanuit meerdere invalshoeken: “We onderzochten in het oefenlandschap welke opstelling voor Luna werkte en welke spelletjes geschikt waren. Vervolgens ben ik nog bij Luna op huisbezoek geweest om de juiste ruimtelijke situatie voor het gamen te onderzoeken en te creëren. Luna bleek na schooltijd vaak in bed te zitten om zelfstandig tv te kunnen kijken. Dus gamen vanuit bed leek Luna wel wat! Samen met Michael van de Technische Dienst hebben we een gameblad ontworpen – speciaal voor Luna – met een aangepaste controller en aangepaste knoppen. Het gameblad past ook op Luna haar elektrische rolstoel. Luna bedient met haar rechterhand de joystick en met haar linkerhand drukt ze de knoppen in. Nu kan ze racen, vliegen, springen, schieten en zelfs met anderen gamen!”; vertelt Matthijs.

Goud waard

Moeder: “Met het aangepast gamen gaat er een wereld voor Luna open. Laatst was een oud klasgenootje op bezoek om met haar te gamen. Ze lagen helemaal in een deuk tijdens het gamen; “dat is goud waard.”

Favoriete games Luna:

• Rocket league
• RUSH Disney Pixar Adventure
• Disney Adventures

Game setup Luna:

• Xbox Series S
• Microsoft Adaptive contoller
• Logitech Adaptive game kit
• XAC mini joystick

De motorische beperkingen maakten het Luna onmogelijk om niet aangepaste game apparatuur te gebruiken. Daardoor was ze altijd afhankelijk van hulp van anderen. Samen hebben we gekeken naar wat ze wel kon gebruiken. In de revalidatiekliniek in Beetsterzwaag is sinds enige tijd in het oefenlandschap een gameroom gerealiseerd. In deze gameroom (bedoeld om te gebruiken tijdens therapie) hebben wij samen met Luna de noodzakelijke aanpassingsmogelijkheden onderzocht. Met de adaptive controller van Logitech bleek veel meer mogelijk. Aangepaste en op maat gemaakte besturingsmechanismen zijn te koppelen aan de adaptive controller. Hierdoor is het spelen van spelletjes op apparatuur van bijvoorbeeld de XboxOne voor haar wel mogelijk. Naast het thuis tegen een buurjongen, in fysieke aanwezigheid, te gamen is zij nu ook in de gelegenheid om te gamen met willekeurige andere online spelers.